Odpowiednie oświetlenie w miejscu aktywności zawodowej to jeden z najważniejszych aspektów pracy stacjonarnej. Dzięki prawidłowo dobranym lampom łatwiej się skupić, oczy męczą się mniej, a i sama praca staje się jakby przyjemniejsza. O czym należy pamiętać, wybierając oświetlenie do biura? Jakie przepisy normalizują ten element wyposażenia? Jakie lampy sprawdzą się w tego typu pomieszczeniach?
Zgodnie z Kodeksem pracy, pracodawca ma obowiązek zapewnić odpowiednie warunki do wykonywania zadań służbowych. Wysoki standard pracy i zagwarantowanie komfortowego miejsca do jej wykonywania, zapewniającego ochronę zdrowia i życia poprzez bezpieczne oraz higieniczne warunki reguluje artykuł 207, ust. 2 kp.
W zakresie bezpieczeństwa pracowników zawiera się także gwarancja właściwego oświetlenia. Szczegółowe wytyczne dot. systemów oświetlenia znajdują się w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej ws. przepisów BHP. Lampy instalowane w miejscach pracy muszą być również zgodne z Polskimi Normami:
Powyższe przepisy przedstawiają m.in. zakres poziomów dopuszczalnego natężenia dla danych pomieszczeń i stanowisk pracy wewnątrz budynków oraz wymagają spełnienia potrzeb jakościowych i ilościowych.
Samo oświetlenie biurowe podlega także specjalnym normom i przepisom – między innymi w zakresie parametrów elektrycznych, świetlnych i użytkowych. Poszczególne składowe opisujemy poniżej.
Nie zawsze w miejscach pracy możemy korzystać z dziennego oświetlenia. Kiedy nie ma możliwości doświetlania pomieszczeń światłem naturalnym, wówczas jednym z najważniejszych elementów staje się oświetlenie główne, czyli z zasady to, montowane na suficie. Środowisko utworzone przez barwę i światło w pomieszczeniu zamkniętym, połączone z wyposażeniem wnętrza i jego kształtem to tzw. otoczenie świetlne. Wymagania względem niego wynikają między innymi z wydolności wzrokowej człowieka, wygody widzenia i względów bezpieczeństwa.
Dobór odpowiedniego systemu świetlnego powinien być więc warunkowany następującymi parametrami otoczenia świetlnego (parametry świetlne):
Luminacja określana jest jako miara natężenia światła odbijającego się w danym kierunku. Scharakteryzować można ją za pomocą współczynnika odbicia i natężenia na danej powierzchni. Ten parametr zależny jest od charakteru wykonywanej pracy i rodzaju pomieszczenia. Bezpośrednio pływa na ostrość widzenia, sprawność funkcji ocznych (np. zwężanie źrenic, ruchy gałek ocznych) i tzw. czułość kontrastową polegającą na eliminacji zmęczenia zmysłu wzroku związanego z ciągłą readaptacją. Nieprawidłowo rozłożona luminacja (zbyt wysokie jej natężenie) powoduje zmęczenie oczu, a zbyt niska tworzy niesprzyjające, monotonne środowisko pracy.
Zbyt wysoki poziom luminacji zachodzący w polu widzenia powoduje powstawanie olśnienia, które może wywoływać dyskomfort pracy i niebezpiecznie zmniejszyć umiejętność rozpoznawania przedmiotów znajdujących się w tym obszarze. To z kolei może prowadzić do poważnych błędów, a nawet wypadków. Olśnienie przykre powoduje rozdrażnienie i niemożność koncentracji, a olśnienie przeszkadzające obniża zdolność widzenia na krótki czas (nie wywołuje stanów osiąganych podczas olśnienia przykrego).
Natężenie oświetlenia oraz jego rozkład wpływają w dużej mierze na szybkość i dokładność wykonywania pracy wzrokowej. Jak jednak dobrać natężenie światła do konkretnie wykonywanej pracy? Właściwe wartości natężenia (wyrażane w skali lx) zależne są między innymi od stopnia trudności danego zajęcia, w szczególności pod względem wzrokowym. Natężenie musi być dobierane także z uwzględnieniem wygody funkcjonowania pracownika, komfortu realizacji zadań zawodowych i ergonomii widzenia. Dla blatu biurka, gdzie wykonuje się pracę przy komputerze, czyta i pisze ręcznie, zaleca się stosowanie natężenia oświetlenia równego 500 lx, a dla jego otoczenia (np. w miejscach kopiowania dokumentów, recepcjach itp.) 300 lx. Oświetlenie o natężeniu 200 lx stosuje się zazwyczaj w magazynach i archiwach.
Wyrażana w stopniach Kelvina barwa światła to nic innego jak jego temperatura barwowa. Im cieplejsza barwa, tym koloryt światła bardziej zbliżony jest do tego oddawanego przez płomień świecy. Zimniejsze barwy porównywane są do bezchmurnego nieba. Ciepłym światłem określa się to o temperaturze niższej niż 3300 K. Powyżej tej granicy uzyskujemy światło zimne, zwane także białym. Dla pomieszczeń biurowych najkorzystniejsza będzie barwa neutralna – 4000 K.
Zasadność modelowania wnętrza światłem i oświetlania go nie tylko zadaniowo, określają kierunkowość światła i całościowe oświetlenie wnętrza zajmowanego przez ludzi.
W pomieszczeniach biurowych należy bezwzględnie wyeliminować wszelkie migotanie i efekty stroboskopowe. Mogą one powodować bóle głowy, dekoncentrację, a nawet wywołać niebezpieczne sytuacje związane z zatraceniem w odbieraniu ruchu (skutek pracy stroboskopu).
Poza parametrami świetlnymi opisanymi powyżej ważne jest także dostosowanie oświetlenia w zakresie elektryczności. Tu trzeba wziąć pod uwagę między innymi napięcie, moc, prąd nominalny, klasę ochronności i współczynnik mocy. Z kolei względem użytkowości trzeba uwzględnić odpowiedni stopień ochrony IP, wilgotność i temperaturę pomieszczenia, sposób montażu, wagę i żywotność.
Z racji tego, że oświetlenie w miejscu aktywności zawodowej wykorzystywane jest zazwyczaj przez całe 8 godzin, musi być przede wszystkim praktyczne i powinno spełniać swoją podstawową funkcję – dobrze oświetlać pomieszczenia, nie zaburzając jednocześnie komfortu pracowników. Dobrze jest też, jeśli jest równocześnie energooszczędne. Pozwala to zminimalizować koszty eksploatacji, a same lampy są w stanie posłużyć nam dłużej. Warto pamiętać, że oświetlenie w pomieszczeniu biurowym nie powinno być instalowane bezpośrednio nad biurkami, a jego wysokie natężenie powinno skupiać się na płaszczyźnie stołu i klawiaturze, nigdy na ekranie komputera.
Wciąż najczęściej stosowanym typem oświetlenia wykorzystywanego w biurach są oczka sufitowe wpuszczane, choć coraz więcej właścicieli biur, wykorzystuje także panele LED. W biurach, gdzie niewymagane jest równomierne światło, spotkać można także lampy biurowe, lampy wiszące, lampy sufitowe, szynoprzewody, a nawet dekoracyjne żyrandole.
Szukasz inspiracji? W biurze doskonale sprawdzą się klasyczne:
Choć biuro zazwyczaj kojarzy nam się ze służbowym minimalizmem, to najbardziej nowocześni pracodawcy coraz częściej wykorzystują światło jako element dekoracyjny. Ozdobne lampy mogą w znakomity sposób podkreślić charakter danego miejsca lub wyeksponować jego konkretny element (np. półkę z książkami, nietypowe rośliny, dekoracje ścienne). Warto jednak pamiętać, że tego typu oświetlenie, nie może emitować zbyt intensywnego światła, które będzie zakłócać wykonywanie pracy.
Darmowa dostawa od 200zł
Dożywotnia gwarancja na polskie produkty
60 dni na zwrot zakupionych towarów
Szybkie płatności bezpieczne transakcje
Szybkie zakupy bez zakładania konta
